Gjirokastra – atrakcje, zwiedzanie miasta, noclegi
Gjirokastra (Gjirokastër) to malownicze miasto w południowej Albanii, pochodzące z czasów osmańskich. Nazywane bywa także „Miastem Tysiąca Schodów”. Poniższy artykuł opisuje najciekawsze atrakcje w Gjirokastrze, lokalną kuchnię, pogodę, polecane noclegi, dojazd, mapę i inne wskazówki dotyczące podróży do tego pięknego miasta.
Gjirokastra – warto wiedzieć!
Niektórzy mogą uznać Gjirokastrę za miasto bliźniacze do Beratu – „Miasta Tysiąca Okien”. Oba te miasta mają swoje uroki, których nie da się zastąpić. Architektura jest inna, atrakcje są inne, a nawet lokalne jedzenie jest inne, więc polecam odwiedzić oba te miasta, gdy jesteś w Albanii.
Podobnie jak Počitelj w Bośni i Hercegowinie, stare miasto w stylu osmańskim (wpisane jest na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO od 2005 r.). Warstwy greckiego, bizantyjskiego, albańskiego, osmańskiego i sufickiego dziedzictwa nagromadziły się w pęknięciach fasad Gjirokastry.
W mieście tym urodził się znany, albański pisarza – Ismail Kadare. W Gjirokastrze urodził się także Envera Hoxha – despotyczny przywódca kraju.
Spis treści:
Gjirokastra atrakcje
Gjirokastra jest uwielbiana za ogromny bazar pod gołym niebem, niesamowite wielopiętrowe, ufortyfikowane domy z czasów osmańskich, a także za pyszną regionalną kuchnię. Można się tutaj dosłownie cofnąć się w czasie, podążając brukowanymi uliczkami bazaru.
Niezależnie od tego, czy wybierasz się na jednodniową wycieczkę z Sarandy, czy chcesz spędzić kilka nocy w mieście, polecam zobaczyć Gjirokastrze m.in.:
Zamek w Gjirokastra (Kalaja e Gjirokastrës)
W Albanii znajduje się 158 zamków, jednak ten w Gjirokastrze (moim zdaniem) jest jednym z najbardziej imponujących. Budowa murów rozpoczęła się już w VI wieku (niektóre źródła mówią o III wieku). Uważa się, że charakterystyczny odcień użytej skały dał Gjirokastrze jego nazwę, co po grecku oznacza „Srebrne Miasto”.
W XVIII wieku wzniesiona została wieża zegarowa. Do wewnętrznej struktury dodano również kościół, fontanny i stajnie. Za czasów osławionego króla Zoga część twierdzy została przekształcona w cele dla więźniów politycznych. W czasach komunistycznego reżimu Albanii, zamek nadal służył jako osławione więzienie, aż do lat 70-tych XX wieku.
Na terenie zamku znajduje się również czołg pochodzący z II wojny światowej oraz samolot United States Air Force T33 Shooting Star, który można zwiedzać. Samolot został zdobyty w 1957 roku, gdy z powodu problemów technicznych został zmuszony do lądowania w pobliżu Tirany.
TIP! Zamek w Gjirokastrze jest otwarty codziennie od 9.00 do 18.00 w lecie i od 9.00 do 16.00 w zimie. Wstęp kosztuje 200 lek (100 lek = ok. 4 zł).
Muzeum Gjirokastra
Muzeum Gjirokastra znajduje się wewnątrz zamku, gdzie informacje o bogatej historii miasta są prezentowane obok biografii niektórych współczesnych mieszkańców miejscowości.
Na piętrze znajduje się Narodowe Muzeum Uzbrojenia, które (moim zdaniem) jest mniej atrakcyjne i można je pominąć, chyba że jesteś szczególnie zainteresowany historią wojenną.
TIP! Muzeum Gjirokastra jest otwarte od 8 rano do 17 po południu w lecie i zamyka się ok. 16 w zimie. Wstęp kosztuje dodatkowo 200 lek za osobę.
Stary bazar
Gjirokastra podobnie jak każde miasto posiada bazar, który został pierwotnie zbudowany w XVII wieku. 200 lat później został całkowicie przebudowany po potężnym pożarze. Serpentynowe ulice są ozdobione wspaniałym, przeplatającym się wzorem wykonanym z białego i czarnego kamienia. Jak dowiedzieliśmy się w Muzeum Twierdzy, większość bruku została ułożona przez jednego człowieka, najlepszego kamieniarza w mieście!
Jeśli chcesz zrobić zakupy, zwróć uwagę na produkty wykonane z lokalnych materiałów: przybory kuchenne rzeźbione z drewna oliwnego, herbaty ziołowe, oliwa z oliwek oraz lokalny miód i raki. W sklepie Vjollca Mezini można kupić albański haft, a Anastas Petridhi i Muhedin Makri wykonują pamiątki z drewna i kamienia.
Akwedukt Ali Paszy
Akwedukt przypomina nieco most, ale jest część niegdyś potężnego akweduktu zbudowanego w celu doprowadzenia wody do cystern zamku w Gjirokastrze z górskich źródeł oddalonych o 10 km. Taki akwedukt został zamówiony przez osmańskiego władcę Albanii – Ali Paszy z Joaniny, na początku XIX wieku. W latach 30-tych XX wieku został on w dużej mierze rozebrany, aby jego kamienne elementy mogły zostać wykorzystane do budowy cel więziennych wewnątrz twierdzy. Pojedyncze przęsło akweduktu stoi do dziś, znajduje się w wąskim wąwozie tuż za miastem.
Dojście do akweduktu z zamku zajmuje około 45 minut marszu pod górę. Większość drogi to droga asfaltowa, z końcową przeprawą po kamienistej ścieżce, aby zejść do doliny. Następnie idzie się wzdłuż wyschniętego koryta rzeki. Można wspiąć się na szczyt, ale biorąc pod uwagę wiek akweduktu i jego odległe położenie – nie polecam tego.
TIP! Przybliżone współrzędne mostu Ali Pasha znajdziesz tutaj na Google Maps. W drodze na górę (lub w dół) warto zatrzymać się na smaczny posiłek w Taverna Tradicionale Kardhashi – domowej restauracji w dzielnicy Manalat.
Tunel Zimnej Wojny
Tirana ma swój tunel Bunk’Art i Gjirokastra ma swój własny „tajny tunel”, który został przekształcony w muzeum. 800-metrowy „Tunel Zimnej Wojny” biegnie pod zamkiem i składa się z 59 pomieszczeń, stworzonych w celu zapewnienia schronienia elitom partii komunistycznej w przypadku ataku nuklearnego lub inwazji obcych.
Albańskie bunkry i tunele są fascynującym, a zarazem brutalnym przypomnieniem paranoi, która ogarnęła kraj za czasów panowania Envera Hoxhy. Tunel w Gjirokastrze jest w dużej mierze zachowany w oryginalnym stanie (z wyjątkiem mebli retro, które niestety zostały zagrabione), z pomieszczeniem do odkażania i komorami filtracji powietrza.
TIP! Wycieczki po tunelu są dostępne codziennie w godzinach 9:00-17.30 i startują z biura informacji turystycznej – udaj się tam najpierw, aby znaleźć przewodnika. Zwiedzanie trwa około 20 minut i kosztuje 200 lek za osobę.
Kamienne domy
Większość kamiennych domów pochodzi z XVII i XVIII wieku. Niezwykły profil tworzą wysokie fundamenty z bloków kamiennych o wysokości do pięciu pięter. Wewnątrz, sypialnie, pokoje gościnne i hammamy są splecione siecią przejść i tajnych drzwi.
W czasach komunizmu, ufortyfikowane domy zostały znacjonalizowane, a następnie zwrócone prawowitym właścicielom. Niektóre z nich zostały odrestaurowane. Potomkowie pierwotnych właścicieli obecnie zarządzają domami i zapraszają gości do zwiedzania ich komnat. Polecam odwiedzić trzy tradycyjne domy. Pierwszym z nich jest Dom Zekate, z bliźniaczymi wieżami i przeciwstawiającymi się grawitacji dwupiętrowymi kamiennymi łukami jest absolutnie wart obejrzenia z zewnątrz.
Jeśli chcesz wejść do środka jednego z domów, proponuję Dom Skenduli. Został on zbudowany na początku 1700 roku, jest to najbardziej bogaty i najlepiej zachowany dom – bardziej niż warty opłaty 200 lek za wycieczkę.
Podczas wycieczki zostaniesz zaprowadzony w głąb domu, aby odwiedzić bunkier (stworzony, aby chronić mieszkańców przed ogniem kanonicznym, a nie atakiem nuklearnym). W Domu Skenduli znajduje się imponujące sześć łaźni hamam oraz 12 pokoi zimowych i letnich, a także ukryta antresola, na której kobiety mogły siedzieć i szpiegować swoich narzeczonych.
TIP! Dom Skenduli jest otwarty od 9.00 do 19.00. Wstęp z przewodnikiem kosztuje 200 lek za osobę.
Muzeum Etnograficzne
Muzeum Etnograficzne znajduje się w dzielnicy Palorto na miejscu domu urodzenia Envera Hoxhy. Po spaleniu się oryginalnej konstrukcji, została ona zastąpiona nowym domem, który odzwierciedla zabudowę miasta z czasów osmańskich.
Podobnie jak inne muzea domów w regionie, pokozuje on XIX-wieczne życie Albańczyków. Wewnątrz czteropiętrowego domu znajdziesz historyczną ekspozycję strojów, tkanin i przedmiotów gospodarstwa domowego – ale absolutnie nic, co nawiązywałoby do byłego dyktatora.
TIP!Wstęp kosztuje 200 lek.
Gjirokastra gdzie smacznie zjeść?
Zachęcano nas do spróbowania qifqi tradycyjnego dania w Restaurant Gjoca Tradicional. Najlepsze qifqi, jakie jedliśmy, były w Tavernie Kuka – chrupiące i pełne smaku.
Inne dania, których warto spróbować to interpretacja musaki w Gjirokastrze (wersja w restauracji Check-In jest z cynamonem) oraz domowe klopsiki w sosie pomidorowym (absolutnie niesamowite w Restaurant Tradicional Odaja).
Jak dojechać do Gjirokastra w Albanii?
Oczywiście do Gjirokastry najwygodniej dojechać samochodem. Warto jednak mieć na uwadze, że tutejsze drogi wymagają dużej wprawy i zręczności kierowcy.
Z Sarandy
Do Gjirokastry z Sarandy kursują regularne autobusy co około godzinę od 5 rano do popołudnia. Bilety kosztują około 300 lek, a czas podróży wynosi 60 minut. Alternatywnie, taksówka z Sarandy do Gjirokaster powinna kosztować około 6000 lek.
Z Berat
Z głównego dworca autobusowego w Beracie odjeżdżają co najmniej trzy autobusy o 8 rano i ponownie około 14.00. Bilety kosztują około 900 lek, a podróż trwa 3-3,5 godziny.
Z Tirany
Między Tiraną a Gjirokastrą jest co najmniej 10 codziennych połączeń autobusowych rozpoczynających się od 5 rano. Czas podróży to 4-4,5 godziny, a bilety kosztują 800-1000 lek. Taksówka z Tirany do Gjirokaster powinna kosztować około 15000 lek.
Wskazówka: Przejrzyj rozkłady jazdy autobusów i ceny biletów do Albanii na stronie Gjirafa Travel.
Gjirokastra atrakcje w pobliżu
Saranda i Błękitne Oko
Znane w południowej Albanii Błękitne Oko (Syri i Kaltër) znajduje się niecałą godzinę drogi na południe od Gjirokastry. Można do niego dojechać autobusem z Sarandy.
Starożytne miasto Butrint
Jeśli chcesz zobaczyć wpisane na Listę światowego dziedzictwa UNESCO rzymskie ruiny w Butrint znajduje się mniej niż 2 godziny drogi od Gjirokaster.
Gjirokastra gdzie zaparkować?
- Kodra Private Parking – ul. Rruga e Zejtreve
- Parking – ul. Rruga Gjin Zenebisi
- Parking – ul. Sheshi Çerçiz Topulli
Gjirokastra pogoda, czyli kiedy zaplanować zwiedzanie?
Ponieważ centrum miasta jest zbudowane z kamienia, w środku lata robi się tam bardzo gorąco (40 stopni Celsjusza i więcej). Aby uniknąć szczytu sezonu turystycznego, zalecałabym podróżowanie wiosną, albo późnym latem (od połowy sierpnia) albo podczas wczesnej jesieni. Pogoda powinna być całkiem przyjemna i bardziej znośna niż latem.
W miesiącach maj i październik najprawdopodobniej doświadczysz dobrej pogody z przyjemnymi średnimi temperaturami, które spadają między 20 stopni Celsjusza a 26 stopni Celsjusza.
Pogoda w Gjirokastra FAQ
Kiedy jest najgoręcej w Gjirokastër?
Najgorętszy sezon / lato ma miejsce w czerwcu, lipcu, sierpniu i wrześniu.
Kiedy jest najwięcej pada w Gjirokastër?
Najwięcej opadów występuje w następujących miesiącach: styczeń, luty, marzec, październik, listopad i grudzień.
Czy w Gjirokastër występuje pora sucha?
Tak, miesiące lipiec i sierpień są bardzo suche.
Jaki jest najcieplejszy miesiąc w Gjirokastër?
Lipiec ma średnią temperaturę maksymalną 31°C i jest najcieplejszym miesiącem w roku.
Jaki jest najzimniejszy miesiąc w Gjirokastër?
Najchłodniejszym miesiącem jest styczeń ze średnią temperaturą maksymalną 10°C .
Który miesiąc jest najbardziej wilgotny w Gjirokastër?
Najbardziej wilgotnym miesiącem jest listopad z 401 mm opadów.
Który miesiąc jest najbardziej suchy w Gjirokastër?
Sierpień jest najbardziej suchym miesiącem z 10mm opadów.
Ile dni powinieneś spędzić w Gjirokastra?
Gjirokastër oddalony jest niewiele ponad godzinę drogi z Sarandy, dlatego też wiele osób decyduje się na odwiedzenie tego miasta podczas jednodniowej wycieczki. Ja jednak gorąco polecam zostać tu przynajmniej na jedną noc – to bardzo klimatyczne miasteczko i dobre miejsce na odpoczynek. Jest tu wystarczająco dużo rzeczy do zobaczenia i zrobienia, abyś był zajęty przez co najmniej kilka dni. Spędziliśmy trzy pełne dni w Gjirokaster i nie było czasu na nudę!
Gjirokastra Albania polecane hotele
Booking.com
Hotel średniej klasy: Zatrzymaliśmy się w Bed and Breakfast Kotoni, ładnie urządzonym pensjonacie, który jest zarządzany przez młodą rodzinę. Bezpłatne śniadanie było najlepszym, jakie jedliśmy w Albanii. Lokalizacja w połowie drogi na wzgórze oznacza spektakularne widoki na dolinę w kierunku zamku Gjirokastra, plus łatwy dostęp do wspaniałych punktów widokowych na wschód/zachód słońca. Sprawdź ceny i dostępność na Booking.com.
Hotel butikowy: Niesamowity Hotel Musee znajduje się wewnątrz jednego z zabytkowych, 200-letnich domów w Gjirokastrze. Śniadanie jest podobno bardzo dobre. Sprawdź ceny i dostępność na Booking.com.
Hotel luksusowy: Najbardziej luksusowy i najpiękniejszy hotel w Gjirokaster to Kerculla Resort, znajduje się on na wzgórzu z widokiem na Stare Miasto. Hotel łączy w sobie starą elegancję Gjirokaster z wszystkimi udogodnieniami, jakich można oczekiwać od 5-gwiazdkowego hotelu, w tym bardzo duży basen na świeżym powietrzu. Sprawdź ceny i dostępność na Booking.com.
Hotel budżetowy: Stone City Hostel oferuje łóżka w pokojach wieloosobowych i kilka prywatnych pokoi. Wystrój jest przytulny i jest to bardzo popularne miejsce dla „backpackersów”. Organizowane są tutaj również bezpłatne piesze wycieczki dla Gości. Sprawdź ceny i dostępność na Booking.com.
Booking.com
Gjirokastra mapa
