Piza Włochy – największe atrakcje i Krzywa Wieża w Pizie
Piza to malownicze miasto i jedno z najbardziej popularnych w Toskanii i we Włoszech. Turyści często zatrzymują się w Pizie w drodze do Florencji. Jest to także miasto idealne na nieco dłuższy pobyt, ponieważ oferuje ono znacznie więcej pięknych miejsc niż tylko legendarną Krzywą Wieżę.
Piza, położona jest na zachodnim wybrzeżu Półwyspu Apenińskiego, około 20 minut od Morza Liguryjskiego. Ma ona doskonałe połączenia komunikacyjne z Florencją, Livorno oraz La Spezia. Jest także jednym z mniejszych miast w regionie Toskanii we Włoszech, jednak historycznie było jednym z najważniejszych oraz najbardziej wpływowych. Co warto wiedzieć i zobaczyć w Pizie? Zapraszamy do lektury mini przewodnika.
Spis treści:
Piza Włochy – krótka historia
Piza była kiedyś ważnym portem, jednak rzeka Arno zamuliła się do tego stopnia, że miejscowość została odsunięta od wybrzeża o 10 km. W 1063 r. flota Pizy odegrała ważną rolę w podbiciu Saracenów pod Palermo i Mesyną, co zapoczątkowało wzrost znaczenia miasta i kontroli żeglugi na Morzu Śródziemnym. Katedrę zbudowano jako wotum wdzięczności za zwycięstwa. Została także wzbogacona o łupy przywiezione przez flotę morską podczas I wyprawy krzyżowej.
W Pizie rozkwitał przemysł i handel, natomiast architekci, rzeźbiarze oraz malarze stawali się sławni w całej Europie. W roku 1284 konkurencyjna Genua pokonała flotę Pizy i w 1406 r. padła ona łupem Florencji. Na szczęście rządzący Medyceusze dbali o miasto, budując kanały i mosty, dzięki czemu to miasto nadal kwitło.
Piza Włochy – największe atrakcje
Pomysły na zwiedzanie Pizy znajdziesz na naszej liście największych atrakcji turystycznych tego miasta. Większość z najważniejszych zabytków Pizy znajduje się na Campo dei Miracoli – Placu Cudów.
Krzywa Wieża – Torre Pendente
Każde dziecko o niej słyszało. Każdy turysta, który odwiedza Pizę prawdopodobnie najpierw kieruje się właśnie do niej – do najpopularniejszej wieży świata, czyli do Torre Pendente.
Kamień węgielny został położony w roku 1173 pod budowę wieży, wtedy to Piza była największą morską republiką. Jej kondygnacje wzorowano na fasadzie sąsiedniej katedry. Jeszcze przed ukończeniem trzeciego piętra wieża powoli zaczęła się niepokojąco zapadać po swojej południowej stronie. Kiedy zastosowanie przeciwwagi od północnej strony i nieznaczne zwiększenie wysokości południowych ścian okazało się mało skuteczne i dlatego też budowę wstrzymano.
Po prawie 100 latach prace wznowiono, starając się przeciwdziałać pochylaniu się wieży poprzez nastawienie górnych kondygnacji bardziej do pionu. W latach 1350-72 Tommaso Pisano dobudował do wieży z białego marmuru otwartą komorę dzwonów.
Co ciekawe, sądzono po skrupulatnych obliczeniach, że wieża runie do 2000 roku, ponieważ kąt nachylenia wzrastał o 1 mm rocznie. Na szczęście nic takiego się nie stało.
Wieżę zamknięto w 1990 roku, aby umożliwić przeprowadzenie kosztownego programu renowacji. Gdy w roku 2001 wieżę ponownie otwarto, skrzywienie 5,5 zmieniono na 3,98 stopnia, co spowodowało, że szczyt został przesunięty o 3,9 metra. Wieża jest widocznie zakrzywiona, co jest wynikiem prób skorygowania nachylenia podczas budowy przez różnych architektów. Obecnie turyści wchodzą po 294 spiralnych schodach na platformę szczytową.
Krzywa Wieża w Pizie – bilety wstępu
Wstęp do Krzywej Wieży i pozostałych zabytków odbywa się na innych zasadach.
- Cmentarz Camposanto, Baptysterium oraz Muzeum Sinopie – wejście do każdej pojedynczej atrakcji kosztuje 7€. Darmowe wejście jest dla osób niepełnosprawnych z opiekunem oraz dla dzieci poniżej 11 lat.
- Wejście do Katedry jest darmowe, jeśli zakupimy bilet do Baptysterium, na cmentarz Camposanto lub do Muzeum Sinopie. W przeciwnym wypadku musimy iść do kasy i odebrać bilet przypisany na konkretną godzinę. Nie jest możliwe wejście do katedry bez biletu!
- Krzywa Wieża koszt wejścia 20€. Bilet kupujemy na konkretną godzinę. Wejścia odbywają się co 15 minut. Wejście płatne także dla młodszych dzieci.
- Koszt zwiedzania wszystkich budynków 10€ (oprócz wieży), natomiast z wieżą 27€.
Bilety online możemy zakupić maksymalnie w okresie 1 do 20 dni przed planowanymi odwiedzinami. W budynku Palazzo dell’Opera znajduje się sklepik z pamiątkami. Na tyłach Palazzo dell’Opera znajduje się toaleta. Opłata za skorzystanie to 1€
Adres: Piazza dei Miracoli, Piza
Oficjalna strona i cennik: http://www.opapisa.it/en
Baptysterium
Wolnostojące Baptysterium znajduje się po zachodniej stronie katedry, którego budowa rozpoczęła się w 1153 r., czyli prawie 100 lat po budowie katedry, jednak jeszcze w czasach świetności Pizy. Baptysterium nawiązuje architekturą do projektu katedry dzięki zastosowaniu tego samego budulca, wzorów, a także dzięki arkadom.
W miarę trwania budowy przez dwa stulecia, zaczęło się w niej uwidaczniać przejście z architektury romańskiej na gotycką między dolnym i górnym poziomem. W roku 1260 Nicola Pisano przejął całkowitą odpowiedzialność za projekt, a po nim w latach 1285-93 jego syn Giovanni. Stożkowata kopuła wznosi się na 4 filarach i 8 kolumnach, tworząc efekt lekkości i powagi.
Podobnie jak w katedrze, niekwestionowaną ozdobą baptysterium to marmurowa, wolnostojąca ambona, arcydzieło Nicola Pisano, które pochodzi z 1260 r., które jest także jednym z największych arcydzieł rzeźby romańskiej.
Koniecznie warto także zobaczyć chrzcielnicę autorstwa Guido da Como pochodzącą z 1246 r. oraz figury świętych wykonane przez uczniów Nicola i Giovanniego Pisano. Baptysterium charakteryzuje się także wspaniałą akustyką.
Adres: Piazza (Plac) dei Miracoli, Piza
Katedra
Cattedrale di Santa Maria Assunta jest pięcionawową, romańską bazyliką, wykonaną z śnieżno białego marmuru. Budowa zaczęła się w roku 1063, po zwycięstwie na morzu nad Saracenami. Została konsekrowana (ale niedokończona) w roku 1118. Pod koniec wieku dobudowano nowy zachodni fronton i zakończono budowę głównej absydy.
Nad całym wnętrzem Katedry dominuje owalna kopuła o idealnych proporcjach. W apsydzie znajduje się mozaika z XIII-XIV w. przedstawiająca Chrystusa pomiędzy Dziewicą a Janem Ewangelistą, wykonana przez Cimabue – włoskiego malarza i mozacyistę. Nie można pominąć wykonanych z brązu drzwi Porta di San Ranieri, na których znajdują się sceny z życia Najświętszej Maryi Panny i Chrystusa.
Artystyczną atrakcją w katedrze jest ambona, którą wykonał Giovanni Pisano, podobna do tej z kościoła Sant’Andrea w Pistoi. Ambona powstała w latach 1302-1311.
Ambona jest wsparta na kolumnach i figurach Michała Archanioła, Chrystusa i Herkulesa a wokół podstawy umieszczono czterech Ewangelistów. Wokół ambony znajdują się płaskorzeźby przedstawiające sceny z Nowego Testamentu.
Adres: Piazza dei Miracoli, Piza
Piza – Camposanto Monumentale
Według legendy, tutejszy arcybiskup Pizy, powrócił z IV wyprawy krzyżowej z kilkoma zdobyczami ziemi pochodzącej z Golgoty, by mieszkańcy mogli być pochowani w tej ziemi świętej. Dlatego też w roku 1278 rozpoczęto budowę Camposanto -Świętego Pola. Jest to prostokątny, duży krużganek, który otwarty jest na piękny dziedziniec.
W podłodze krużganka są groby patrycjuszy pochodzących z Pizy, natomiast po bokach znajdują się sarkofagi. Ściany były także pokryte XIV- oraz XV-wiecznymi freskami, ale pożar spowodowany artyleryjskim bombardowaniem w roku 1944 stopił dach, niszcząc i poważnie uszkadzając zabytkowe freski.
„Plusem” tego tragicznego wydarzenia było odnalezienie oryginalnych szkiców artystów, wykonanych czerwonym pigmentem na ścianach.
Adres: Piazza dei Miracoli, Piza
Muzeum Katedralne – Museo dell’Opera del Duomo
W katedralnym muzeum znajduje się pokaźny skarbiec, który zawiera bezcenne dzieła sztuki złotniczej, bogate hafty, rzeźby, grobowce oraz obrazy. Kilka z tych rzeźb zdobiło dawniej różne budynki tego kompleksu, następnie zostały przeniesione do pomieszczeń w celu zapewnienia im ochrony. Dzięki temu są obecnie w dobrym stanie i sprawiają wrażenie, jakby powstały wczoraj, ale nie przed wiekami.
Zbiory, które są bardzo dobrze oznakowane, posiadają ponad 600 lat, począwszy od islamskich inkrustacji z barwionego marmuru. Niegdyś zdobiły one katedrę, przypominając, że morskie imperium Pizy rozprzestrzeniło się także na tereny Bliskiego Wschodu.
W Muzeum można spotkać także jedną rzeźbę rzymską – popiersie samego Juliusza Cezara, która została wyrzeźbiona za jego życia lub wkrótce po śmierci. To właśnie ten wizerunek znajduje się w większości podręczników historii.
Adres: Piazza (Plac) dei Miracoli, Piza
Kościół – Maria della Spina
Jest to położony na lewym brzegu Arno mały, gotycki kościółek, który jest najbardziej znanym z kościołów Pizy. Pierwotnie było to małe oratorium położone tuż nad rzeką Arno, ale jego fundamenty uległy poważnym uszkodzeniom i w 1871 r. został rozebrany i odbudowany. Ten bogato zdobiony, kościół zawdzięcza nazwę posiadaniu ciernia – spina z korony cierniowej Jezusa Chrystusa, który został przywieziony do Pizy z samej Ziemi Świętej.
Budynek wieńczą tabernakulum z figurami, z których część zastąpiono kopiami, a oryginały wystawiono w Museo Nazionale. W muzeum znajduje się również oryginał Madonny del Latte, natomiast ta wewnątrz kościoła jest wyłącznie repliką.
Adres: Lungarno Gambacorti, Piza
Basilica Romanica di San Piero a Grado
Z dala od centrum Pizy, na drodze do portu, stoi bazylika pochodząca z X w., zbudowana w starym porcie Pizy, w miejscu, gdzie prawdopodobnie w 44 r. n.e. dotarł do Włoch -Święty Piotr. Obecnie miejsce to znajduje się w głębi lądu, ale ponad 2000 lat temu Morze Śródziemne sięgało właśnie do tego miejsca.
Kościół był budowany a następnie modyfikowany przez około dwa stulecia. Jego wnętrze jest wyłożone freskami, których kolory wciąż są żywe. Na tyłach kościoła wykopaliska ujawniły fundamenty wcześniejszego kościoła i wcześniejszych budowli rzymskich.
Adres: Via Livornese, Piza
Piazza dei Cavalieri
Pałac przy placu Kawalerów – Piazza dei Cavalieri znany jest również jako Palazzo della Carovana i pierwotnie był Pałac Starszych – Palazzo (Pałac) degli Anziani. W roku 1562 Giorgio Vasari – architekt, rozpoczął przebudowę, tworząc imponujący pałac, który został nazwany na cześć organizowanych tu kursów dla cavalieri – rycerzy z Zakonu św.
To najbardziej okazały i niezwykle zdobiony budynek poza Piazza (Plac) dei Miracoli. Fasadę zdobią liczne ornamenty, herby oraz popiersia 6 wielkich książąt Toskanii z dynastii Medyceuszy. Wspaniałość pałacu podkreślają: dach i niesamowite schody, które prowadzą do wejścia.
Począwszy od roku 1810 w Palazzo dei Cavalieri znajduje się szkoła – Scuola (Szkoła) Normale Superiore, będąca elitarną szkołą wyższą, którą założył Napoleon. Przed budynkiem usytuowany jest pomnik Kosmy I – Piera Francavilli. W północnej części placu znajduje się Palazzo dell’Orológio, wybudowany w roku 1607 dla zakonu Świętego Szczepana.
Adres: Piazza dei Cavalieri, Piza
Palazzo Giuli Rosselmini Gualandi
Palazzo Giuli Rosselmini Gualandi, który jest bardziej znany jako Palazzo Blu, posiada bogate, stałe zbiory malarstwa i innych dzieł sztuki włoskich artystów z okresu od XVI do XX w. Ponadto w zbiorach znajdują się piękne meble i stare monety. Poza wyżej wymienionymi zbiorami stale organizowane są wystawy specjalne, które dotyczą różnych dziedzin, od nauki po kino.
Adres: Lungarno Gambacorti 9, Piza Włochy
Ogród botaniczny w Pizie – Orto Botanico dell’Università di Pisa
Ogród botaniczny w Pizie, znany także jako Orto Botanico dell’Università di Pisa był pierwszym uniwersyteckim ogrodem botanicznym w Europie. Został założony przez Kosmę I Medyceusza w połowie XV w. Można tu zobaczyć różne kolekcje roślin, zarówno na zewnątrz, jak i w kilku budynkach. Są tu także ogrody ziołowe, arboretum z rzadkimi drzewami, ogrody wodne oraz szklarnie.
Warto zobaczyć także starą szkołę botaniki z końca 1500 r., z fasadą ozdobioną muszlami morskimi. Po nieco przytłaczającej obfitości dzieł sztuki renesansowej w Pizie jest to niezwykle spokojne miejsce, które można odwiedzić w środku miasta.
Adres: Via Luca Ghini 5, Piza
Muzeum Narodowe w Pizie – Museo Nazionale
Poza najważniejszymi zabytkami Campo dei Miracoli – Placu Cudów, Piza oferuje także nieco mniej znanych atrakcji. W dawnym klasztorze benedyktyńskim San Matteo mieści się obecnie Muzeum Narodowe w Pizie, w którym można podziwiać rzeźby i obrazy szkół toskańskich z XII-XV w.
Szczególnie interesujące są rzeźby pochodzące z różnych kościołów Pizy, które zostały tu przywiezione, aby uchronić je przed wpływem warunków atmosferycznych. Warto zwrócić uwagę na oryginały posągów Giovanniego Pisano z baptysterium oraz słynną Madonnę del Latte (ok. 1340 r.) z kościoła Maria della Spina.
Adres: Lungarno Mediceo, Piazza San Matteo 1, Piza
Piza znane postacie
W Pizie urodził się m.in. Galileo Galilei (1564-1642), a legenda głosi, że kołyszący się żyrandol katedry zainspirował go do zaprojektowania wahadła zegara.
W Pizie urodzili się m.in.:
- Leonardo Fibonacci (1175–1250) matematyk;
- Giovanni Pisano ( 1250–1314) rzeźbiarz oraz architekt;
- Rustichello da Pisa (XIII w.) powieściopisarz;
- Galileo Galilei (1564–1642) astronom, filozof i fizyk;
- Ulisse Dini (1845–1918) matematyk;
- Titta Ruffo (1877–1953) śpiewak operowy;
- Giorgio Chiellini (ur. 1984 ) piłkarz młodego pokolenia.
Piza zakupy
Jeśli zastanawiamy się, gdzie warto dobrze zjeść lub zrobić małe zakupy w Pizie, to najlepiej udać się na Via Maffi od Campo dei Miracoli do Borgo Stretto, która jest pełna sklepów, restauracji i kawiarni.
Lotnisko Piza (PSA) i dojazd
Piza to doskonały punkt docelowy dla wielu podróżnych, ponieważ posiada największy port lotniczy w regionie Toskanii. Jednak znaczna większość podróżników przyjeżdża do Pizy po drodze z Florencji, która oddalona jest o około 1h jazdy pociągiem. Okoliczne atrakcje i sama Krzywa Wieża położone są ok. 30 min wolnym spacerem od dworca kolejowego.
Piza – ile czasu na zwiedzanie
Panuje opinia, że prócz Campo dei Miracoli – Placu Cudów w Pizie nie ma nic do zobaczenia. Nie jest to prawda, jednak w samej Toskanii znajdują się miasta ze znacznie większą ilością muzeów i zabytków. Najważniejsze atrakcje można zobaczyć podczas 1 aktywnego dnia zwiedzania, natomiast w ciągu dobrze zaplanowanych 3 dni powinniśmy zobaczyć większość atrakcji Pizy dostępnych dla turystów.
Piza pogoda
Najkorzystniejszą porą na podróżowanie do Pizy we Włoszech jest okres od maja aż do października. Wówczas temperatury są przyjemne, jest ciepło i opadów jest niewiele. Najwyższa średnia temperatura w Pizie w lipcu wynosi – 28°C, natomiast najniższa – 9°C w styczniu. W Pizie panuje klimat śródziemnomorski.
Piza mapa
Piza opinie
Spotkaliśmy się z opiniami, że Piza jest przereklamowana. Nic bardziej mylnego. Jest to miejsce, które powinien zobaczyć każdy miłośnik Włoch, włoskiej architektury i historii. Wiadomo, że jest to miejsce bardzo popularne wśród turystów szczególnie w sezonie wakacyjnym, dlatego też polecamy przyjechać tu przed lub po sezonie np. w maju lub we wrześniu.