Pompeje zwiedzanie

Pompeje zwiedzanie, historia, mapa

Czas czytania: 7 minuty

Pompeje to jedna z najbardziej popularnych atrakcji na Półwyspie Apenińskim. Co roku odwiedza je około 2,5 miliona turystów. Co jest w Pompejach tak interesującego?

Pompeje są jednym z najsłynniejszych stanowisk archeologicznych na całym świecie. Miejsce to jest całkowicie wyjątkowe i koniecznie trzeba je zobaczyć, jeśli jesteś w okolicy. Niezależnie od tego, czy planujesz jednodniową wycieczkę z Neapolu czy z Rzymu do Pompejów, czy po prostu ciekawi Cię to miasto zatrzymane w czasie i wulkan, który je zniszczył, z pewnością zainspiruje Cię poniższy wpis.

Wycieczka do Pompejów to wyjątkowa możliwość zobaczenia na własne oczy rzymskiego, starożytnego miasta oraz poznania jego byłych mieszkańców. Stanowisko archeologiczne w Pompejach posiada antyczne świątynie, łaźnie, domy mieszkalne, amfiteatr, teatry i wiele innych. Pompeje zwiedzanie, historia i najważniejsze atrakcje tego miejsca. Poniżej kilka ważnych informacji i wskazówek.

Pompeje historia

Pompeje powstały prawdopodobnie już VII w. p.n.e. Założył je lud Osków, następnie do momentu zniszczenia przez Wezuwiusza były pod panowaniem Greków, Etrusków, Samnitów oraz finalnie Rzymian. Pompeje to dawne miasto portowe położone na wzniesieniu nad rzeką Sarnus. Dzięki produkcji i eksportowi oliwy oraz wina Pompeje dynamicznie się rozwijały, stając się coraz bogatszym miastem. Pompeje w czasach swojej świetności liczyły około 20 000 mieszkańców oraz były otoczone 3-kilometrowym, obronnym murem. Co ciekawe, miasto posiadało również swój system kanalizacyjny. Dzięki dogodnemu położeniu oraz bogactwu, Pompeje przyciągały bogatych patrycjuszy rzymskich, którzy mieli tu swoje wille.

Pierwsza poważna katastrofa nawiedziła miasto w 62 r.n.e. Podczas silnego trzęsienia ziemi ponad 60% Pompejów zostało zrujnowane. Przez następne lata mieszkańcy je systematycznie odbudowywali, aż do tragicznego roku 79 n.e.

Pompeje Wezuwiusz

Pompeje były ważnym miastem z własnym portem w starożytnym Imperium Rzymskim. Los miasta i jego mieszkańców zmienił się 24 sierpnia 79 r. n.e., kiedy to nastąpił wybuch wulkanu Wezuwiusza. Wezuwiusz wystrzelił wówczas lawę, chmurę popiołu oraz pumeksu o wysokości ponad 16 km. Ci, którzy nie zginęli od lawy, zostali unicestwieni przez toksyczne gazy, które opanowały okolicę, dusząc wszystkich.

Ci, którzy przeżyli, uciekli do pobliskich miast oraz miasteczek, zabierając ze sobą wszystko, co mogli unieść. Wezuwiusz jest zaliczany do stratowulkanów oraz co ważne może wybuchnąć w każdej chwili. Nikt nie wie, kiedy może nastąpić ponowna erupcja.

Pompeje zastygli ludzie

Pod popiołem i pumeksem pozostałym po erupcji Wezuwiusza odkryto wiele ciał to tzw. zastygli ludzie. Od 1863 roku trwają badania i odlewy, które pomagają badaczom zrozumieć, co wydarzyło się podczas tej ogromnej tragedii.

Przyczyną śmierci tak wielu ludzi, gdzie całe miasto zostało pogrzebane setki lat był wiatr wiejący z kierunku północno-zachodniego. Badania archeologiczne sugerują, że w normalnych warunkach wiatr wieje z południowego zachodu. Oznaczałoby to, że lawa zostałaby zdmuchnięta z dala od miasta. To niesamowite, że tak niewielki naturalny czynnik spowodował tak wiele śmierci oraz zniszczeń, pozostawiając po sobie dobrze przykryte rzymskie, starożytne miasto.

Pompeje zwiedzanie ciekawostki

Pompejańskie graffiti

Graffiti, które można zaobserwować w Pompejach nie jest bynajmniej wynikiem braku szacunku ze strony zwiedzających, lecz pochodzi sprzed erupcji. Daje ono zwiedzającym i historykom niesamowity wgląd w społeczeństwo rzymskie – przykładem mogą być prywatne wiadomości, ogłoszenia publiczne i obwieszczenia wyborcze. Wszystkie te graffiti można zobaczyć podczas wycieczki po Pompejach, wyobrażając sobie, jak wyglądało codzienne życie w tym starożytnym mieście!

Pink Floyd w Pompejach

W 1972 roku zespół rockowy Pink Floyd nagrał występ na żywo w amfiteatrze w Pompejach. Nie było tam publiczności, jednak Adrien Maben wcielił swoją wizję w życie, ponieważ akustyka była fantastyczna i był to niezaprzeczalnie wielki moment w historii rocka.

Pompeje zanim stały się rzymskim miastem, pierwotnie należały do starożytnych Greków

Naukowcy uważają, że zanim Pompeje stały się miastem rzymskim, pierwotnie należały do starożytnych Greków. Nie ma jednak pewności co do dokładnych dat, kiedy miasto to było zamieszkiwane przez Greków, ale dowodem może być fakt, że w Pompejach zachowały się fragmenty greckiej świątyni doryckiej. Świątynia ta pochodzi z VI wieku p.n.e..

Pompeje wpisane na Listę światowego dziedzictwa UNESCO

W 1997 roku Pompeje zostały wpisane na Listę światowego dziedzictwa UNESCO. Jest to niezwykle ważne miejsce, ponieważ stanowi tak kompletny przykład rzymskiego życia, architektury, społeczności i historii. Dzięki wykopaliskom w Pompejach dowiedziano się tak wiele na temat historii, nauki i socjologii.

Pompeje zwiedzanie

Bilety do Parku Archeologicznego Pompeje kosztują 15 € za osobę. Dzieci i młodzież z UE poniżej 18 roku życia mają wstęp darmowy, natomiast obywatele  UE – 18-24 lat płacą wyłącznie 2 €. Bilety możesz kupić online lub na miejscu. Można również kupić tzw. bilet 3-dniowy, który kosztuje 18 €.

Jeśli planujesz zwiedzać region Kampania we Włoszech, to zastanów się nad kupnem karty Campania Arte Card. W zależności od karty umożliwia ona darmowe wejścia od 2 do nawet 5 miejsc.

Pompeje – godziny otwarcia

Godziny otwarcia Pompejów są różne w zależności od pory roku:

  • Od 1 kwietnia do 31 października: poniedziałek-piątek 9:00-19:30, weekendy 08:30-19:30;
  • Od 1 listopada do 31 marca: poniedziałek-piątek 9:00-17:00, weekendy 08:30-17:00;
  • Aktualne godziny otwarcia możesz sprawdzić na stronie http://pompeiisites.org/en/

Uwaga: Wejście na teren Pompejów i kasa biletowa zamykane są 1,5h przed zamknięciem strefy archeologicznej.

Pompeje atrakcje

Łaźnie – Terme

Na prywatne łaźnie w świecie starożytnym mogli sobie pozwolić wyłącznie bardzo bogaci ludzie. Jednak publiczne łaźnie na Forum w Pompejach były przeznaczone dla ludzi o różnym statusie społecznym. Obszar ten był podzielony na część męską oraz damską.

Terme, które znajdowały się przy Forum w Pompejach, zostały zbudowane zaraz po skolonizowaniu tego obszaru przez generała Silla w 80 r. p.n.e.. Podobnie jak większość budynków, łaźnie te zostały poważnie uszkodzone podczas trzęsienia ziemi w 62 r. n.e. Piękne zdobienia powstały podczas późniejszych renowacji, w tym sklepienie z misterną sztukaterią w formie płaskorzeźby oraz terakotowe postacie mężczyzn, znane jako Telemony. Znajduje się tu także wielki piec z brązu, który służył do ogrzewania pomieszczeń.

Wizyta w łaźni była codziennością, można było w niej przebywać godzinami, relaksując się, a nawet załatwiając sprawy biznesowe. W starożytnej łaźni rzymskiej znajdowały się trzy główne pomieszczenia: tepidarium (łaźnia ciepła), caldarium (łaźnia gorąca) i frigidarium (łaźnia zimna). Klasycznie kąpano się w każdym z tych pomieszczeń w powyższej kolejności.

Forum w Pompejach – Foro Civile de Pompei

Podobnie jak Forum Romanum, Forum w Pompejach było centrum aktywności i handlu w mieście. To właśnie przy Forum znajdują się najważniejsze świątynie miasta tj. świątynie Wenus, Apolla i Jowisza. Znajdują się tam także wielkie Łaźnie Forum – Terme.

Forum, które dziś można oglądać, powstało między III a II w. p.n.e. Oś placu została zmieniona tak, aby otwierała się na świątynię Jowisza, podczas gdy wcześniej otwierała się na świątynię Apolla. Z Forum rozciąga się również wspaniały widok na wulkan Wezuwiusz. Zapewne starożytni architekci nie wyobrażali sobie, że ten malowniczy wulkan zniszczy miasto w ciągu najbliższych dwóch stuleci.

Całe starożytne pompejańskie Forum było otoczone pięknie zdobionym portykiem, a całe jego centrum było wyłożone trawertynem.

Villa dei Misteri

Sama nazwa willi wywodzi się z fresku przedstawiającego inicjację młodej dziewczyny kultu „misteryjnego”. Dla wyjaśnienia, rytuały misteryjne były ściśle strzeżonymi tajemnicami danego kultu pogańskiego, w którym, jak sama nazwa wskazuje, nikt spoza sekty nie miał pojęcia, co się dzieje.

Prawdopodobnie rytuały te dotyczyły boga Dionizosa. W związku z tym można założyć, że wino było integralną częścią tych obrzędów i rytuałów. Wiadomo, że podczas obrzędów bachanaliów (Bachus był rzymską wersją Dionizosa) wtajemniczeni spożywali ogromne ilości wina i doprowadzali się do szału, podczas którego dosłownie rozrywali na strzępy żywe zwierzę, na przykład owcę i zjadali je na surowo.

Villa dei Misteri jest nieco oddalona od innych miejsc i znajduje się poza starożytnymi murami Pompei. Jeśli jednak będziesz miał okazję ją odwiedzić, zobaczysz jedne z najlepiej zachowanych fresków starożytnego Rzymu. Wspomniany wyżej fresk z obrzędów misteryjnych pokrywa trzy całe ściany domu.

Casa del Fauno

Dom Fauna – Casa del Fauno był największym i najdroższym domem w Pompejach, co czyni go obowiązkową atrakcją w Pompejach. Słowo „dom” jest właściwie błędnym określeniem, ponieważ zajmuje on całą przecznicę miasta i ma powierzchnię 3 000 m2. Właściciel miał tyle pieniędzy, że zlecił wykonanie mozaiki na ulicy przed swoim domem z łacińskim słowem „HAVE”, które oznacza pozdrowienia!

Archeolodzy ocenili, że do czasu erupcji Wezuwiusza w tym „superpałacu” wprowadzano różne ulepszenia i modyfikacje, ale oryginalna budowla pochodzi z 180 r. p.n.e. Nazwa budowli wzięła się od wykonanego z brązu posągu Fauna, który znajduje się nad impluvium. Była to konstrukcja przypominająca basen, która przechwytywała wodę deszczową, ponieważ nad nią znajdował się otwór w dachu.

Casa dei Vettii – Dom Wettiuszów

Nazwa domu Casa dei Vetti pochodzi od 2 braci: Aulus Vettius Conviva oraz Aulus Vettius Restitutus, którzy byli niewolnikami i otrzymali wolność. Choć uwalnianie niewolników nie było codziennością, zdarzało się regularnie. Nie mogąc osiągnąć rangi politycznej ze względu na swój status społeczny, zdobyli bogactwo poprzez handel.

Bogato zdobione pokoje wychodzą na perystyl (dziedziniec), a strumienie wody z fontann w całym pałacu pokazują bogactwo, jakie posiadał ten pałac i jego właściciele.

Po ponownym otwarciu w 2016 roku (po 12 latach renowacji) freski, które można tu zobaczyć, są jednymi z najwspanialszych przykładów dzieł sztuki starożytnego Rzymu. Znajduje się tu również słynny fresk przedstawiający boga płodności Priapusa.

Amfiteatr w Pompejach

Amfiteatr w Pompejach jest jest to najstarszym znanym amfiteatrem starożytnego Rzymu, co czyni go jedną z najważniejszych atrakcji Włoch. W starożytnej Grecji teatry były zazwyczaj wykute w zboczu góry lub wzgórza i dlatego zawsze były półokrągłe. Rzymianie, będąc niezwykle pragmatyczni, zdawali sobie sprawę, że jeśli połączy się dwa takie teatry, można uzyskać 360-stopniowy widok.

Amfiteatr w Pompejach został otwarty w 70 r. p.n.e. (budowa rozpoczęła się w 80 r. p.n.e.) mógł on pomieścić nawet 20 000 osób. Zbudowano go na obrzeżach miasta, aby ułatwić  przemieszczanie się dużej liczby osób. Odbywały się tu igrzyska gladiatorów i wielkie widowiska, podobnie jak w Koloseum w Rzymie. Ta kamienna budowla jest doskonałym przykładem funkcjonowania dużego społeczeństwa w starożytnym mieście.

Jak można sobie wyobrazić, podczas tych wydarzeń dochodziło do awantur. Ludzie ze wszystkich klas uwielbiali zawody gladiatorów, a na widowiska przybywali także z sąsiednich miast i miasteczek. Podczas jednego z takich wydarzeń w 59 r. n.e. tłumy były tak wzburzone, że między widzami wybuchła wielka bijatyka, w wyniku której amfiteatr zamknięto na 10 lat! Ostatecznie otwarto go wcześniej, bo już w 62 r. n.e. W 1972 roku odbył się w nim koncert Pink Floyd!

Teatro Grande

Amfiteatr nie był jedynym centrum rozrywki w Pompejach. Duży teatr – Teatro Grande mieścił około 5 000 osób, natomiast przedstawienia teatralne, które się w nim odbywały, były zazwyczaj greckimi tragediami. Zbudowano go na zboczu wzgórza, jak większość greckich teatrów i był on półokrągły.

Został zbudowany w II wieku p.n.e., a następnie odrestaurowany zgodnie z ówczesnym rzymskim stylem. Oznacza to, że siedzenia były ponumerowane, a nad nimi umieszczono velarium. Velarium było w istocie kopułą, która stanowiła rodzaj plandeki chroniącej widzów przed silnym słońcem.

W teatrze odbywały się różne imprezy, głównie komedie i tragedie, zgodnie z tradycją grecką i rzymską. Same wydarzenia były prawie zawsze połączone z festiwalem lub świętem ku czci jakiegoś boga, zwłaszcza Ludi Apollinaris, które upamiętniało głównego boga Pompejów – Apolla.

Pompeje noclegi



Booking.com

Neapol Pompeje dojazd

Do Pompejów najwygodniej z Neapolu dojechać  podmiejskim pociągiem Circumvesuviana, który kursuje na trasie Neapol-Sorrento. Podróż z Napoli Porta Nolana bądź Napoli Piazza Garibaldi do Pompei Scavi – Villa dei Misteri zazwyczaj trwa około 40 minut. Pociąg kursuje średnio 2 razy na 1 godzinę. Cena biletu za osobę w jedną stronę wynosi 2,80 . Rozkład jazdy znajduje się na stronie https://www.sorrentoinsider.com/en/naples-to-sorrento-train-schedule.

Wskazówki! Wysiadając z pociągu na stacji Pompei Scavi – Villa dei Misteri należy uważać na tzw. naganiaczy. Niektórzy z nich wmawiają nieświadomym turystom, że nie ma już możliwości zakupu biletów i oferują bilety w znacznie wyższej cenie. Warto wiedzieć, że oficjalne biuro sprzedaży biletów wstępu usytuowane jest wyłącznie na terenie strefy archeologicznej.

Pompeje mapa

Polecane artykuły:

Liguria – najpiękniejsze miasta -> https://balkanskie-klimaty.pl/liguria-najpiekniejsze-miasta-i-atrakcje/

Bari Włochy – atrakcje, zwiedzanie -> https://balkanskie-klimaty.pl/bari-wlochy-atrakcje-plaze-dojazd/